فناوری و تلویزیون دیجیتال

معاون برون‌مرزی صداوسیما از اولویت‌های ۱۳۹۹ گفت؛ به ۲۴ ساعته شدن فعالیت‌های شبکه العالم سوریه، پخش ماهواره‌ای شبکه روسی و بودجه نداشتن شبکه فرانسوی، به راه‌های جدید برای مقابله با تحریم مزدورانه رسانه‌ای اشاره کرد.

برای تحولات برون‌مرزی صداوسیما در سال 1399 و دیگر اتفاقات شبکه‌های خارجی تلویزیون تسنیم به سراغ پیمان جبلی معاون برون‌مرزی رسانه‌ملی رفته و با او گفت‌وگویی تفصیلی داشت:

چشم‌انداز 1399 برون‌مرزی رسانه‌ملی

* بگذارید با این سؤال گفت‌وگو را آغاز کنیم که از برنامه ها و اتفاقات سال 1399 که در دستور کارتان دارید و به آن فکر کرده‌اید در امسال شاهد آن باشیم، بگویید. به نوعی چشم انداز سال 1399 برون‌مرزی صداوسیما را تشریح کنید.

چشم‌انداز سال 1399 برای معاونت برون مرزی صداوسیما با 14 شبکه تلویزیونی و 33 رادیو که به 30 زبان زنده دنیا، وظیفه انتقال دیدگاه‌ها و منویات انقلاب اسلامی و خط مقاومت را به جهانیان عهده‌دار است، در افقی فراگیر، محمل پیشبرد اهدافی است که در سال 1398 پایه‌ریزی شده است. ما سال 1398 را با افتتاح چند طرح مهم معاونت برون‌مرزی نظیر آغاز به کار رسمی خبرگزاری بین‌المللی تصویری «ایران پرس» به عنوان اولین و تنها خبرگزاری از این نوع در سطح کشور، شروع رسمی فعالیت شبکه رادیو و تلویزیونی هوسا برای گفت‌و‌گو و ارتباط فرهنگی با آفریقای سرشار از مواهب و مهیای تعامل فرهنگی و اقتصادی و ... و افتتاح رسمی تجربه بی‌نظیر رسانه‌ملی و معاونت برون‌مرزی در راه اندازی و اداره صد درصدی شبکه‌ای در خارج از خاک جمهوری اسلامی ایران یعنی شبکه «العالم سوریه» شروع کردیم.

اولویت با گسترش دایره فعالیت "ایران‌پرس"

 در سال 1399 گسترش دایره فعالیت و مرجعیت خبرگزاری «ایران پرس» برای ما بسیار مهم و اولویتمند است. این خبرگزاری می‌تواند گفتمان ایران را در حرفه‌ای‌ترین شکل رسانه‌ای توسعه داده و ترویج کند. با این که از ابتدای فعالیت رسمی، «ایران پرس» تصاویر خود را به طور عمومی و برخلاف شیوه معمول، به صورت رایگان در اختیار منابع خبری قرار می‌دهد، اما در قریب یک سال سپری شده از افتتاح رسمی، تعداد متقاضیان عقد قرارداد مالی در آستانه ورود خبرگزاری به رسته تجاری رسانه، رو به افزایش است؛ این اقبال بالا نشان‌دهنده موفقیت خبرگزاری است. 

البته باید بگویم با این که نهادها و مراجع مهمی در کشور به اهمیت و جایگاه «ایران پرس» واقفند و همکاری خوبی با ما دارند ولی بسط آگاهی درباره اثرگذاری فعالیت «ایران پرس» هنوز جای کار دارد و توقع ما از رسانه‌ها این است که در این زمینه هم‌افزایی و اطلاع‌رسانی بیشتری داشته باشند.

تلویزیون , صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران , معاونت برون مرزی , شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران , عید نوروز , 

شبکه "هوسا" ماهواره‌ای پخش شود

در سال 1399 همچنین تلاش خواهیم کرد فعالیت شبکه «هوسا» را که فعلاً به صورت اینترنتی فعالیت دارد، به مرحله پخش ماهواره‌ای نزدیک کنیم. آفریقا قاره فرصت‌ها است و مردمان آفریقا مشتاق شنیدن صدای ایرانند. این اشتیاق را ما بعد از راه‌اندازی «هوسا تی وی» به وضوح و بیشتر از قبل دریافتیم. با اینکه معاونت برون‌مرزی به واسطه رواج انگلیسی و فرانسوی علاوه بر زبان‌های محلی مثل هوسا و سواحیلی، پیش از این و همزمان با آن، رسانه‌های دیداری و شنیداری و مکتوب برای ارتباط با آفریقا در اختیار داشته است اما استعداد و آمادگی مردم آفریقا برای ارتباط با ایران و انقلاب اسلامی و جبهه مقاومت، نیازمند رسانه‌های متنوع و با دایره دربرگیری بیشتر است که "هوسا تی وی" یکی از آنهاست. مخاطبان ما با جدیت متقاضی پخش ماهواره‌ای و انتقال امواج از طریق فرکانس و پخش تلویزیونی‌اند و ما در سال 1399 در این زمینه تلاش می‌کنیم؛ امیدوارم بودجه راه‌اندازی پخش ماهواره‌ای فراهم شود.

24 ساعته شدن شبکه العالم سوریه

یکی دیگر از زمینه‌های کاری ما هم بالطبع افزایش تولید و مدت پخش شبکه «العالم سوریه» خواهد بود. این شبکه فعلا 6 ساعته است و در سال 1399 به سمت 24 ساعته شدن آن حرکت خواهیم کرد.

شبکه العالم HD می‌شود

* چه پیش‌یبنی‌هایی در زمینه ارتقای فنی و زیرساخت‌های تولید و پخش برنامه‌ای در سال 1399 دارید؟

قطعاً برنامه داریم و یکی از مهمترین آنها HDشدن پخش شبکه «العالم» است که با زحمات همکارانمان در معاونت توسعه و فناوری رسانهبه زودی به بار خواهد نشست و از آن رونمایی خواهیم کرد.

فضای جدید و انحصاری در مقابل تحریم‌های مزدورانه/ حذف صفحات اجتماعی شبکه‌های برون‌مرزی

* در سال 1398 شاهد چندین و چند مرحله ایجاد محدودیت برای شبکه‌های برون‌مرزی رسانه‌ملی بودیم. این بار ناظر آن بودیم که این اعمال محدودیت‌ها از تنگناهای پخش ماهواره‌ای، به حذف اکانت‌ها در فضای شبکه‌های اجتماعی و نوعی تروریسم فضای مجازی تغییر ماهیت دادند. با اینکه ما معتقدیم حرف متفاوت سرانجام مسیر خودش را در دنیای مجازی پیدا می‌کند، اما پاتک مناسبی برای این حملات و مقابله با این شکل نوین تروریسم اندیشیده‌اید؟ اساساً چه راه‌حلی پیشنهاد می‌دهید؟

واقعیت را باید پذیرفت که زمین بازی رسانه‌های جدید، برساخته و در کنترل قدرت‌هاست. غرب مبدع و صاحب شبکه‌های اجتماعی محبوب و پرکاربر در سطح جهان است. زیرساخت‌های فنی، توزیع و دسترسی این شبکه‌ها هم در اختیار غرب و به ویژه عمدتاً در اختیار آمریکاست، لذا ما یا باید تابع قواعد بازی آنها باشیم یا با پیامدهای‌شان بر خلاف مسیر آب رو به رو شویم. عاملی که در یک سال گذشته، حتی از این هم فراتر آمد و بدون هرگونه دلیل منطقی هم به حذف صفحات ما در شبکه‌های اجتماعی مختلف انجامید.

 در چنین شرایطی، ما فقط یک راه پیش‌رو داشتیم و آن ایجاد فضایی جدید و انحصاری برای انتقال پیام‌هایمان بود. در این راستا گام اول را در ایجاد فضایی جایگزین «یوتیوب» برداشتیم و «یورمدیوم» را به عنوان پلتفرم اشتراک‌گذاری ویدئوی اختصاصی معاونت برون‌مرزی ایجاد کردیم که فعلاً به طور آزمایشی فعالیت می‌کند.

پلتفرمی مشابه "یوتیوب" با کارکردی میان رسانه‌ای برای برون‌مرزی

* یعنی این پروژه در سال 1399 راه‌اندازی رسمی می‌شود؟

پلتفرمی مشابه «یوتیوب» احتیاج به زیرساخت‌های قوی دارد. در حال کاریم و امید داریم بتوانیم به زودی به نقطه اطمینان کامل برسیم. البته این پلتفرم یک کارکرد میان رسانه‌ای برای رادیوها و تلویزیون‌های برون‌مرزی هم دارد که در 9 ماه گذشته که از شروع بهره‌برداری آزمایشی «یورمدیوم» می‌گذرد، اثرات و نتایج خوبی برای رسانه‌های برون‌‌مرزی در بر داشته است.

تلویزیون , صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران , معاونت برون مرزی , شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران , عید نوروز , 

در «یورمدیوم» دو فضا و شکل دسترسی داریم

* چه مکانیسمی دنبال می‌شود و چه نتایجی گرفته شده است؟

بله، توضیح می‌دهم. ما در «یورمدیوم» دو فضا و شکل دسترسی داریم. یکی برای رسانه‌های داخلی معاونت و احیاناً رسانه‌های همسو که بخواهند از محتوای ما استفاده کنند و یک فضا و دسترسی عمومی برای هر شخص حقیقی یا رسانه ‌ای که مایل باشند محتوای تصویری خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند.

در بخش داخلی، ویدئو به صورت Clean(بدون لوگو و زیرنویس و...) به انضمام متن قابل ذخیره‌سازی گفتار متن، نوشته و.... در اختیار رسانه‌های دارای حساب کاربری در این بخش قرار داده می‌شود. به این ترتیب نوعی هم‌افزایی مستقیم و در اسرع زمان، بین شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی ما اتفاق می‌افتد که مهمترین نتیجه آن، هم‌افزایی تولیدی، ارتقای کیفیت آنتن و اشتراک‌گذاری توانمندی‌های تولید محتوایی و ساختاری در داخل برون‌مرزی بوده است.

شبکه‌سازی تولید محتوای متفاوت و مستقل از قدرت‌ها

* اگر رسانه‌های همسوی با شما هم متقاضی چنین خدمتی باشند، برای آنها هم زمینه استفاده فراهم می‌شود؟

حتماً. اساساً ما هدف بزرگی مدنظر داریم و آن شبکه‌سازی تولید محتوای متفاوت و مستقل از قدرت‌ها و انقلابی در جهان است؛ «یورمدیوم» ابزار و بستری برای همین هدف می‌تواند باشد. کمااینکه ما نزدیک به 1600 رسانه و فعال رسانه‌ای اثرگذار در جهان که با ما همسو هستند، شناسایی کرده‌ایم و با نزدیک به 600 مورد ارتباط برقرار کرده‌ایم و امیدواریم این ارتباط به برون‌دادهای منسجم رسانه‌ای منتج شود.

تلویزیون , صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران , معاونت برون مرزی , شبکه های سیمای جمهوری اسلامی ایران , عید نوروز , 

اضافه شدن کانال‌های آی‌فیلم و گردآمدن گنجینه‌ای بزرگ از فیلم‌های ایرانی

* اما سوال آخر و آن این که آیا در سال 99 اتفاقی نظیر اضافه شدن کانال‌های شبکه آی‌فیلم یا افتتاح شبکه‌های روسی و فرانسوی که شما در سال 1396 از تصمیم معاونت برون‌مرزی برای راه اندازی آنها سخن گفته بودید، رخ خواهد داد؟

در زمینه آی فیلم باید بگویم اضافه شدن کانال‌های این شبکه شاید به ظاهر محتمل‌ترین و سهل‌ترین کار در برون‌مرزی صداوسیما باشد چون همه می‌دانند که مثلاً در شبکه «سحر» سال‌هاست که فیلم و سریال به زبان‌های آذری، کردی، اردو و بوسنیایی زبانگردانی و به شکل دوبله و زیرنویس آماده و پخش می‌شوند و همین باعث گردآمدن گنجینه‌ای بزرگ از فیلم و سریال‌های ایرانی زبانگردانی شده به این زبان‌هاست.

ما نیاز مبرم به گشایش بودجه‌ای فوری و کافی داریم

طبیعتاً هیچکس هم منکر اثرگذاری فیلم و سریال برای معرفی سبک زندگی ایرانی- اسلامی به دنیا و مخاطبان غیر ایرانی نیست، اما واقعیت این است که ما با وجود این گنجینه و پایه کار، نیازمند بودجه برای زیرساخت‌های پخش، توزیع امواج و مهم‌تر از آن ادامه و استمرار کاریم. آنتن به سرعت، محتوا و داشته‌ها را می‌بلعد و ما نیاز مبرم به یک گشایش بودجه‌ای فوری و کافی داریم. نهادهای تصمیم‌گیر باید توجه خود را به ضرورت‌های رسانه‌ملی در بخش برون مرزی معطوف کنند و وظیفه خود را در حمایت از این بخش استراتژیک از رسانه ملی به انجام برسانند. 

شبکه فرانسوی نیاز به بودجه دارد و روسی منتظر پخش ماهواره‌ای!

از طرف دیگر باید درباره دو شبکه روسی و فرانسوی هم توضیح بدهم؛ اهمیت و ضرورت راه اندازی دو شبکه یاد شده آنقدر واضح و ملموس است که نیازی به یادآوری ندارد. برای بسترسازی شبکه فرانسوی پرس‌تی‌وی از سال 1394 تاکنون، همکاران ما در حال فعالیت و اداره وب‌سایت فرانسوی پرس‌تی‌وی‌اند که بسیار اثرگذار است، اما هنوز بودجه راه‌اندازی شبکه تلویزیونی را در اختیار نداریم.

به عنوان مقدمه راه‌اندازی شبکه روسی هم از دی‌ماه سال گذشته (1398)، رادیو روسی ما تغییر فعالیت داد و به تلویزیون اینترنتی 2 ساعته روسی تبدیل شد. هر دوی این شبکه‌ها برای ورود به فاز اجرایی جدی نیاز به بودجه، برای فراهم کردن امکانات، تجهیزات، فضای فیزیکی و نیروی انسانی‌اند. امری که تاکنون نیز با تأخیر غیر قابل اغماض رو به روست و هر روز تأخیر و کم توجهی نهادهای مسئول در این زمینه، گامی رو به عقب در دنیای رقابت‌های رسانه‌ای امروز است.